W sobotę 15 sierpnia obchodziliśmy 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej i Święto Wojska Polskiego. Przedstawiciele naszego Muzeum wzięli udział w miejskich obchodach.
Miejskie uroczystości były podzielone na kilka części. Pierwsza odbyła się na cmentarzu parafialnym w Ostrołęce. Przedstawiciele samorządu, organizacji, stowarzyszeń i instytucji zebrali się rano przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Nie zabrakło też i pracowników naszego Muzeum.
Po wspólnym odśpiewaniu hymnu Polski delegacje składały kwiaty pod grobem i zapalały znicze. Wiązankę złożyli przed pomnikiem i przedstawiciele naszego muzeum.
100 lat temu 15 sierpnia 1920 r. nastąpił przełom w Bitwie Warszawskiej, kiedy to natarcie 10 Dywizji gen. Żeligowskiego oraz 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej po zażartych walkach odzyskały Radzymin, który kilkanaście razy przechodził z rak do rąk.
Kolejnym punktem zwrotnym było zdobycie w tym dniu przez kaliski 203. Pułk Ułanów sztabu bolszewickiej 4. Armii w Ciechanowie a szczególnie dwóch radiostacji służących do utrzymywania przez wroga łączności z dowództwem w Mińsku. Polacy natychmiast przestroili nadajniki i zagłuszali łączność sowiecką nadając przez dwie doby teksty z Pisma Świętego co wyeliminowało 4. Armię z bitwy o Warszawę.
16 sierpnia Józef Piłsudski wyprowadził kontruderzenie znad Wieprza, które oskrzydliło Sowietów i zmusiło wojska Tuchaczewskiego do odwrotu nad Niemen.
Plan bitwy, która rozpoczęła się 13 sierpnia powstał na podstawie ogólnej koncepcji Marszałka Piłsudskiego a opracowali go szef sztabu generalnego gen. Tadeusz Rozwadowski, płk Tadeusz Piskor i kpt. Bronisław Regulski.
Zwycięstwo nad bolszewikami wojska polskie zawdzięczają w dużej mierze złamaniu rosyjskich szyfrów. W sierpniu 2005 r. Centralne Archiwum Wojskowe ujawniło dokumenty, według których rozszyfrowanie kodów nastąpiło we wrześniu 1919 r. przez por. Jana Kowalewskiego.
Po Bitwie Warszawskiej czerwonoarmiści kompletnie stracili inicjatywę w tej wojnie, a po kolejnych klęskach m.in. nad Niemnem musieli zaniechać jakichkolwiek planów dalszej agresji na Polskę.
Sowieci stracili ok. 25 tys. zabitych i rannych, ok. 60 tys. trafiło do polskiej niewoli, a 45 tys. zostało internowanych przez Niemców. Po stronie WP życie straciło ok. 4,5 tys. żołnierzy, 22 tys. odniosło rany a 10 tys. zaginęło.
