Dwa dni gościliśmy w Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce Retrospektywę Festiwalu Filmowego Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci.
Retrospektywa Festiwalu NNW w Ostrołęce to przede wszystkim bloki filmowe, podczas których obejrzeć można było ciekawe i cenione filmy, takie jak: „Lokatorka”, „Dzieci Kwatery Ł.”, „Ostatni rozdział” czy „Inka. Zachowałam się jak trzeba”.
Dwudniową imprezę podsumowano podczas gali, który odbyła się we wtorek 20 grudnia. Uroczystość prowadził prezenter telewizyjny Krzysztof Ziemiec, a uświetnił ją koncert zespołu Pseudonim z Przasnysza.
Dyrektor Festiwalu Arkadiusz Gołębiewski wraz z dyrektorem Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce Januszem Kotowskim wręczyli festiwalowe wyróżnienia. Mowa o Sygnetach Niepodległości oraz Drzwiach do Wolności.
Sygnet Niepodległości przyznawany jest bohaterom walki o wolność. Otrzymali go: mjr Franciszek Chrostowski – żołnierz Armii Krajowej oraz Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, prezes Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Ostrołęka, pośmiertnie kpt. Aleksander Bednarczyk „Adam” – jedna z najważniejszych postaci Polskiego Państwa Podziemnego na terenie powiatu ostrołęckiego i północnego Mazowsza, żołnierz ZWZ-AK w Obwodzie Ostrołęka, a w konspiracji AKO Ostrołęka, Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
Drzwi do Wolności przyznawane są natomiast za odwagę oraz poświęcenie bohaterom “drugiego planu”, wspierającym działaczy podziemia niepodległościowego oraz solidarnościowego. Te wyróżnienia otrzymali: Anna Staszewska – wnuczka Sybiraka, działaczka społeczna, członkini Związku Sybiraków oraz Rady Seniorów w Ostrołęce, Arkadiusz Czartoryski – sekretarz stanu, pełnomocnik rządu do spraw rozwoju sportu dzieci i młodzieży, Robert Mamątow – senator, działacz opozycji w PRL.
Zarówno poseł, jak i senator to jedni z inicjatorów utworzenia Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce, a także – tak jak i Arkadiusz Gołębiewski – członkowie Rady działającej przy Muzeum.
Warsztaty filmowe
Młodzież wzięła udział w dwudniowych warsztatach filmowych prowadzonych przez Artura Kiciaka. Dowiedziała się jak właściwie kadrować, jak ustawić kamery, jak dobrać parametry sprzętu, aby końcowy efekt był zadowalający. Jedni zamienili się w filmowców, inni w dźwiękowców.
Nie zabrakło też zajęć poświęconych obróbce materiałów wideo za pomocą profesjonalnych programów.
Nabyte umiejętności młodzi ludzie mogli wykorzystać w praktyce. Nagrali życzenia świąteczne, a także spotkanie ze świadkiem historii.
Spotkanie ze świadkiem historii
Wspólnie z organizatorami Festiwalu NNW zaprosiliśmy także na żywą lekcję historii, czyli spotkanie ze świadkiem historii. Gościem był mjr Franciszek Chrostowski.
– Pan major urodził się w 1929 r. – mówił prowadzący spotkanie dyrektor Muzeum Janusz Kotowski. – Był związany z oddziałami Jana Tabortowskiego, ps. “Bruzda”, bohatera północno-wschodniego Mazowsza i ziemi łomżyńskiej. “Bruzda” był wielkim dowódcą, zasłużonym żołnierzem, uczestnikiem wojny obronnej, a potem konspiracji.
– To był bohater, który swoje życie poświęcił w walce o wolną Polskę. Zginął w 1954 roku, w miejscowości Przytuły. Nigdy nie zdradził. Był postrachem dla władz socjalistycznych – tak mówił Franciszek Chrostowski o swoim dowódcy.
Pan major opowiedział o początkach swojej działalności w podziemiu, a także o zagrożeniach, które czyhały na jego rodzinę.
– Dwóch moich starszych braci brało udział w wojnie obronnej. Po powrocie organizowali armię podziemną Służba Zwycięstwu Polsce. To się działo 27 września 1939 – już wtedy była przewidziana armia konspiracyjna, której zadaniem było nie pozwolić na załamanie ducha w narodzie, dbać o porządek. (…) Rok 1945 dla mnie, dla nas, dla Polski nie był wyzwoleniem, był zmianą zniewolenia. Głosili piękne hasła: ziemia chłopom, fabryki robotnikom – tylko ile było w tym prawdy? (…) Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne, Narodowe Zjednoczenie Wojskowe i wszystkie inne patriotyczne organizacje walczące o prawdziwe wyzwolenie Polski były wrogami dla władzy socjalistycznej (…) Hasło “Bóg, Honor, Ojczyzna” było zawsze dla nas aktualne i pozostaje do dziś. Kilkukrotnie strzelano do mnie. Dwóch kolegów jednego dnia mi zastrzelili, młodszych ode mnie. Do dziś to przeżywam.
Dyrektor Janusz Kotowski przypomniał też jedną z udanych akcji podjętych przez żołnierzy Jana Tabortowskiego:
– Gdy Niemcy podpisywali kapitulację w maju 1945 roku, w Polsce panował wielki terror. Komuniści zamykali w więzieniach, często mordowali żołnierzy organizacji podziemnych, ale Tabortowski i jego oddziały dokonali rzeczy niezwykłej, bo wyzwolili leżące niedaleko od nas Grajewo.
Panel dyskusyjny, wystawy, warsztaty online
W ramach Retrospektywy odbył się także panel dyskusyjny Pamięć i Tożsamość. Prowadził go dyrektor Festiwalu Arkadiusz Gołębiewski, a jego rozmówcami byli dyrektor Muzeum Janusz Kotowski oraz pracownik placówki Kacper Kempisty.
Tematem tego spotkania była „Rola placówek naukowo-dydaktycznych: muzeów, izb pamięci w przywoływaniu historii”. Panowie mówili o szansach i wyzwaniach stojących przed muzeami w mniejszych miejscowościach. Dyrektor zaznaczył, że muzea powinny pełnić rolę ośrodków kultury, angażując się w różne inicjatywy, projekty, związane z misją danej jednostki.
W holu kina znalazły się wystawy „Zbrojne podziemie niepodległościowe na północnym Mazowszu” oraz ekspozycja o Misiu Wojtku. Ponadto można było wziąć udział w warsztatach online dla organizacji pozarządowych prowadzonych przez Roberta Kawałkę, prezesa Polskiego Stowarzyszenia Fundraisingu.
