Spotkaj ostrołęckich bohaterów z czasów odzyskania niepodległości dzięki naszej nowe akcji w mieście pt. „Odbicie historii”.
Na wiatach przystankowych Miejskiego Zakładu Komunikacji w Ostrołęce znajdziecie plakaty przedstawiające ważne postaci z czasów odzyskania przez Polskę niepodległości, związane z miastem i naszym regionem.
Zachęcamy do poznania takich osób jak Maria Scheur, Spirydion Koiszewski, Marian Bożywoj Kłyciński, Józef Psarski, Antoni Scheur i Jan Feliks Czekałło.
Akcja „Odbicie historii” odbyła się w ramach Obchody Narodowego Święta Niepodległości.
Maria Scheur (1857-1942) – działaczka społeczna. Przed I wojną światową aktywnie działała w licznych organizacjach, m.in. w Macierzy Szkolnej. Razem z córkami prowadziła bibliotekę. Współtworzyła pierwsze muzeum w Ostrołęce (zał. 1912 r.). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zaangażowała się w dzieło pomocy ofiarom wojny oraz odbudowy Ostrołęki ze zniszczeń. 26 stycznia 1919 r. stanęła na czele Narodowej Organizacji Kobiet w Ostrołęce. W czasie wojny polsko-bolszewickiej weszła, w lipcu 1920 r., w skład Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa na pow. ostrołęcki. Za aktywność na polu podniesienia drobnego rolnictwa i pracy społecznej została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi.
Antoni Scheur (1896-1920) – syn Jana i Marii Scheur, urodzony w Gucinie (gm. Czerwin), już jako dziecko marzył o karierze pilota. Studiował na Politechnice Warszawskiej, a po odzyskaniu niepodległości rozpoczął służbę w powstającym polskim lotnictwie. Po ukończeniu Francuskiej Szkoły Pilotóww Bydgoszczy oraz szkolenia w Wyższej Szkole Pilotów w Ławicy, wrócił do Bydgoszczy, gdzie był cenionym instruktorem. 28 września 1920 r., podczas lotu szkoleniowego, uległ śmiertelnemu wypadkowi. Jego pamiętniki i listy do matki doczekały się trzech wydań – w 1921, 1933 i 1947 r.
Józef Psarski (1868-1953), lekarz, społecznik, działacz narodowy, członek stowarzyszeń niepodległościowych. Należał do Ligi Narodowej (od 1900 r.). Zajmował się m.in. kolportażem tajnego czasopisma „Polak” (tytuł prasowy Towarzystwa Oświaty Narodowej). Współorganizował Polską Macierz Szkolną (Koło w Ostrołęce). W swoim mieszkaniu założył bibliotekę. Piastował funkcję skarbnika Powiatowego Komitetu Obywatelskiego, zajmującego się pomocą ofiarom I wojny światowej. W 1918 r. został ostrołęckim radnym. Działał przy odbudowie miasta. Przyczynił się do powstania męskiej Szkoły Rzemieślniczo-Przemysłowej (1921 r.), a także żeńskiej Szkoły Rękodzielniczej (1922 r.). W okresie II wojny światowej związał się z Armią Krajową. Otrzymał pseudonim Piotr, stopień porucznika oraz funkcję szefa służby sanitarnej.
Spirydion Koiszewski (1886-1978). Ur. w Warszawie. W latach 1897-1904 przebywał w Korpusie Kadetów w Połtawie. Uczył się w Mikołajewskiej Szkole Kawalerii w Petersburgu. Do 1918 r. służył w armii carskiej. Od czerwca 1917 r. do kwietnia 1918 r. zajmował stanowisko prezesa jednego ze Związków Wojskowych Polaków w Rosji. Do 1920 r. służył w stopniu pułkownika w sztabie 5. Dywizji Strzelców Polskich (tzw. Dywizja Syberyjska) w Nowomikołajsku. Był przedstawicielem wojsk polskich przy sztabie głównego dowództwa wojsk rosyjskich („białych”) i sprzymierzonych sił francuskich. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej był dwukrotnie ranny. W 1920 r. został dowódcą 5. Pułku Ułanów Zasławskich. W maju 1921 r. zakwaterował pułk w Wojciechowicach pod Ostrołęką. Jednostką dowodził do stycznia 1925 r. Od 1 sierpnia 1944 r. kierował całością sił NSZ biorących udział w powstaniu warszawskim. Po jego kapitulacji dostał się do niewoli niemieckiej.
Marian Bożywoj Kłyciński (1885-1970). Ur. w Gostyninie. Prowadził młyn w Białobrzegu Bliższym. Założył elektrownię wodną, która zaopatrywała Ostrołękę w energię. Był zaangażowany w utworzenie Muzeum Kurpiowskiego. 23 października 1918 r. został osobą odpowiedzialną w Tymczasowym Komitecie Powiatowym za zaopatrzenie potrzebne do odbudowy miasta z wojennych zniszczeń. Był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, Milicji Ludowej, a następnie Policji Państwowej. 11 listopada 1918 r. zawiesił na ostrołęckim ratuszu polską flagę. W okresie międzywojennym członek Stronnictwa Narodowego. We wrześniu 1939 r. znalazł się wśród 20 zakładników zatrzymanych przez Gestapo (po kilku dniach wyszedł na wolność). W kwietniu 1940 r. aresztowano go, w ramach akcji „AB”, na około trzy miesiące. W 1957 r. został odznaczony przez Józefa Cyrankiewicza Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945 r.
Jan Feliks Czekałło (1892-1939). Ur. w Warszawie. W stolicy rozpoczął pracę w służbie więziennej, z którą związał całe swoje życie. 12 listopada 1918 r., w wieku zaledwie 26 lat, został naczelnikiem więzienia w Ostrołęce – pierwszym w wolnej Polsce. W trudnych warunkach początków niepodległości zorganizował od podstaw pracę placówki. Latem 1920 r., w związku z nadciągającym najazdem bolszewickim, kierował ewakuacją personelu i więźniów. Zarządzał więzieniem w Ostrołęce do końca września 1924 r. W kolejnych latach pracował w więzieniach w Łomży, Sieradzu i Rawiczu. Jego ostatnim miejscem pracy było więzienie na Łukiszkach w Wilnie. Został zamęczony przez funkcjonariuszy NKWD. Spoczywa na cmentarzu Bernardyńskim w Wilnie.
